Bạn biết gì về Facebook - Phần 2
25/2/2016
Trần Đăng Hồng, PhD |
Phần 2. Xử dụng internet và Facebook tại Việt Nam
INTERNET TẠI VIỆT NAM
Theo Internet Live Stat (1) (http://www.internetlivestats.com/internet-users/vietnam/) vào thời điểm 19/2/2016, Việt Nam có 45.586.865 người xử dụng internet. Trong vòng 6 tháng qua trung bình mỗi ngày có thêm 25 ngàn người gia nhập vào mạng internet, và như vậy một nửa dân số (50,1%) xử dụng internet.
Hình 1. Số người xử dụng Internet tại Việt Nam kể từ 2000 (Cột màu xanh), và số phần trăm dân số (%) xử dụng internet (màu đỏ). Vẻ theo nguồn: Internet Live Stats (www.InternetLiveStats.com) Số liệu năm 2015 được tính thêm tới thời điểm 19/2/2016.
Theo nguồn thống kê nói trên (1) Việt Nam đứng hạng 14 trên thế giới về tỷ số dân chúng xử dụng intrenet, và đứng đầu trong lãnh vực này ở 5 nước CS trên thế giới (Bảng 2)
Bảng 2. Tỷ số (%) dân chúng xử dụng internet và Facebook trong 5 nước Cộng Sản hiện hành.
Quốc gia |
Tỷ số dân xử dụng internet (%) |
Tỷ số dân xử dụng FB (%) |
Việt Nam |
50,1 |
37,1 |
China |
49,5 |
1,4 |
Cuba |
30,0 |
- |
Lào |
14,3 |
13,9 |
North Korea |
0,03 |
<0,03 |
CÁC MẠNG XÃ HỘI Ở VIỆT NAM
Vào thời điểm 3/2013, khoảng 95% thanh niên Việt Nam ở lứa tuổi từ 15 đến 24 xử dụng internet, và người Việt xử dụng đủ các mạng xã hội.
Vào thời điểm 25/5/2014, mạng xã hội được người Việt ưa chuộng nhất để chia sẻ thông tin (78%), kế tiếp là điện thư (email) (44%), và các áp dụng không tốn tiền như Viber, Skype và Zalo (21%) (4).
FB được xử dụng phổ thông nhất, chiếm 93,9% tài khoản xử dụng internet, kế tiếp là ZingMe (53,7%), Twitter (35,7%). Linkedin (22,0%), Instagram (19,6%), và Pinterest (14,9%) (Hình 2). Mặc dầu số ghi danh tài khoản cao, trong thực tế người xử dụng tích cực, nghĩa là ít nhất vào mạng hơn một lần mỗi tháng, thường thấp.
Hình 2. Tỷ số (%) người xử dụng internet có tài khoản mạng xã hội (màu đậm), và tỷ số người chơi mạng xã hội tích cực (màu xám nhạt). Người chơi mạng xã hội tích cực được định nghĩa là xử dụng mạng ít nhất 1 lần mỗi tháng.
Vào thời điểm 2014, ở VN có khoảng 35 triệu tài khoản FB với khoảng 20 triệu người tích cực xử dụng hàng tháng.
Vì e ngại người Việt trong nước xử dụng mạng FB, Việt Nam, qua công ty VNG Corporation, thực hiện mạng xã hôi ZingMe từ tháng 8/2009. Zing.vn bao gồm một loạt các dịch vụ tích hợp như tin nhắn Zalo, âm nhạc trực tuyến Zing mp3, mạng xã hội ZingMe, tìm kiếm, nhắn tin trò chuyện phần mềm, phim ảnh, karaoke, video và hình ảnh. Số tài khoản ghi danh ZingMe rất lớn lúc ban đầu, khoảng 4 triệu, nhưng số người xử dụng tích cực sau đó giảm dần và bị FB đánh bại và thay thế kể từ 2012. Vào thời điểm 2013, tài khoản ZingMe tường trình khoảng 20 triệu, nhưng chỉ trên dưới 4 triệu xử dụng tích cực. VNG hiện vẫn còn tiếp tục điều hành ZingMe, cố gắng lôi cuốn thanh niên lứa tuổi 14-21 qua âm nhạc, nhắn tin, game, nhưng ít người xử dụng vì FB phổ thông hơn, nối kết mạng toàn cầu, thông thoáng về quan điểm chính trị. Hiện tại Zing.vn tập trung phát triển mạng Zalo, với các app nhắn tin.
Số tài khoản Twitter ở VN ít hơn Zing, nhưng số người xử dụng tích cực nhiều hơn. Trong các nước Đông Nam Á, VN có người xử dụng Twitter ít nhất, vì Twitter không phổ thông bằng FB. Lý do chính là Twitter không có phiên bản tiếng Việt, nên ít người Việt xử dụng. Một lý do khác, là Twitter mở rộng cho cộng đồng, trong khi FB vừa khép kín trong phạm vi dòng họ, ban bè thân thích nhiều hơn là cho cộng đồng, vì vậy FB thích hợp với văn hóa VN hơn các mạng khác.
So với FB, mạng Linkedin, Instagram hay Pinterest cũng ít người xử dụng, tuy nhiên có tiềm năng phát triển trong tương lai. Chẳng hạn Pinterest vừa mới đưa ra một phiên bản tiếng Việt nên gia tăng số người xử dụng.
NGƯỜI VIỆT XỬ DỤNG FACEBOOK RA SAO
Theo thăm dò của Asia Plus Inc (Nhật) (2), vào thời điểm 19/11/2014 thì người Việt ghiền FB nhất, vì là phương tiện giải trí, nên VN là nơi được thế giới nhắm vào khai thác quảng cáo.
Ở thời điểm 15/11/2015, tổng số người Việt Nam (sống ở VN) có 35 triệu tài khoản (accounts). Mỗi tài khoản có 1 hay hơn 1 người cùng xử dụng (vợ chồng cùng chung), và một người cũng có thể có nhiều hơn 1 tài khoản..
3 phần 4 người xử dụng tích cực FB ở VN nằm trong lứa tuổi 18 – 34.
58% người xử dụng FB chơi qua máy vi tính, 31% qua điện thoại di động thông minh, phần còn lại qua Tablets.
Khoảng 47% người Việt ghi danh FB chơi trung bình 3 giờ/một ngày, 16% khoảng trên 6 giờ/ngày. Số trung bình của thế giới là 40 phút/một ngày. Như vậy người Việt thuộc loại ghiền nặng FB.
Trong ngày, người Việt chơi FB nhiều gấp đôi thời gian dành cho TV.
Ở VN, xử dụng FB chính là để liên lạc với friends và đọc các trang FB của các hàng hiệu và trung tâm buôn bán hàng.
Các trang FB thường được viếng thăm nhất là thời trang, sắc đẹp, ăn uống và du lịch.
Khoảng 70% người Việt xử dụng FB có trên 200 FB friends, 46% có trên 400 FB friends và 13% có trên 1000 friends. So với thế giới, người Việt có giao tế rộng trên FB.
91% người xử dụng FB thừa nhận là họ kết bạn với cả những người xa lạ, chưa hề quen biết, hay nghe đến. 36% công nhận là một nửa danh sách FB Friends là người xa lạ. Đó là lý do tại sao số bạn trung bình của người Việt rất cao.
Trong cuộc thăm dò 1000 người xử dụng tích cực FB vào tháng 4/2014 của Epinion, thì có 54% người cho biết là “thôi làm bạn” (unfriend) với một số friend vì lý do họ thả rác, viết nhảm nhí. Lý do khác (50%) để thôi làm bạn vì chuyển đến để phải đọc những khoe khoang và khoác lác.
83% người xử dụng bấm nút “Like” vì cho nội dung là ngộ nghỉnh, khôi hài; 75% thì dùng “Like” để bày tỏ tâm tình yêu thích gia đình và hình của gia đình, con cái của friend.
58% xử dụng “Like” nhằm khuyến khích các người dấn thân làm từ thiện và công tác từ thiện.
73% người xử dụng “Comment”, và 66% xử dụng “Share”.
Viết “comment” và “check friends status” là 2 hoạt động chính trên FB. 63% trả lời (Reply) điều họ đã gởi. 20% người điều chỉnh danh sách Friend hàng ngày, 33% điều chỉnh hàng tuần.
Có 37 công ty quảng cáo trên FB ở VN. 36% người xử dụng FB biết có sản phẩm mới qua quảng cáo trên FB. 43% đã mua các sản phẩm quảng cáo của công ty quảng cáo. 56% xử dụng “like” hay “comment” các sản phẩm quảng cáo trên FB.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Internet Live Stat (http://www.internetlivestats.com/internet-users/vietnam/)
2. Asia Plus Inc. (2014). Facebook usage in Vietnam. http://www.asia-plus.net/pr/Facebook_PR_1119_EN.pdf
3. Vietnam’s Top Social Media Sites in 2014
http://www.bdg-asia.com/vietnams-top-social-media-sites-2014/
4.VN Facebook users snub negative posts. http://www.talkvietnam.com/2014/05/vn-facebook-users-snub-negative-posts/
Reading, 2/2016