4/4/2018

   Chúng tôi quen nhau trong một dịp tình cờ. Nhân một chuyến đi công tác ở Sóc Trăng năm 1966, tôi ghé thăm anh bạn Trưởng Ty Nông Nghiệp. Đang trò chuyện thì có một anh nông dân đến báo cáo và nhờ Ty Nông Nghiệp giúp đỡ vì cả cánh đồng lúa Thần Nông đang bị cháy lá từng khỏm tròn. Ông Trưởng Ty vốn là chuyên viên Thú Y không đủ chuyên môn để xác định nguyên nhân để chửa trị, nhân dịp có tôi ngồi kế bên lại là chuyên viên lúa Thần Nông, nên anh Trưởng Ty nhờ tôi đến đó thẩm định nguyên nhân. Vì vậy, tôi theo anh ta. Đó là anh Tam ở Phú Tâm. Anh nói thông thạo ba ngôn ngữ Việt, Tiều và Miên vì anh mang cả ba dòng máu này. Ba dân tộc đã sống hòa đồng với nhau từ mấy trăm năm nay. Nói đến Phú Tâm, còn gọi là Vũng Thơm – tức Kom Pong Som tại Việt Nam, ai cũng biết các đặc sản nhu lạp xưởng, bánh pía, Mè láo của người Triều Châu, hay bánh cóng của Miên, vàcác chùa Miên cổ kính với các hàng cây sao cổ thụ, v.v. Đây là vùng rất giàu có, một xã mà có tới hơn 30 máy cày John Deere, máy suốt lúa, và nông dân rất tiến bộ, ham muốn tiếp cận với kỹ thuật mới, nên anh chuyên viên nông nghiệp người Mỹ thuộc cơ quan thiện nguyện quốc tế (International Voluntary Service) thường đến xã này giúp đỡ nông dân.

    CỒN SƠN VÀ TÔI

   Năm 1969, tôi hướng dẫn một số sinh viên nông nghiệp đi quan sát Cồn Sơn. Đây là một cồn nhỏ, hình thoi, dài chừng hơn cây số, chỗ rộng nhất chừng nửa cây số, nằm giữa sông Hậu, ngang với Bình Thủy thuộc Cần Thơ. Cồn có chừng 20 ngôi nhà. Là nơi khá trù phú, có nhiều nông dân tiến bộ được trang bị kiến thức nông nghiệp tân tiến, nên có một thời dùng làm nơi triển lãm nông nghiệp toàn quốc, và được Tổng Thống đến tham dự.